Kiezen tussen twee kwaden

Ik las een opvallend bericht over de Provincie Gelderland. De provincie geeft dat de 51 gemeenten in totaal tweehonderd extra ambtenaren nodig hebben voor het bouwen van meer dan 100.000 woningen tot 2030. Het huidige ambtenarenapparaat is al overbezet en zou de extra werkzaamheden er niet bij kunnen hebben. De bouwambitie is groot en we weten allemaal inmiddels dat door allerlei omstandigheden de productie moeilijk op gang komt. Daarbovenop komt dus de personele uitdaging bij de gemeenten.

Naast de huidige procedures zien we een verzwaring van de ambtelijke taak ontstaan door meer eisen op het gebied van duurzaamheid, leefbaarheid, bereikbaarheid en waterkwaliteit en ook nog eens extra werk op het gebied van klimaat, energietransitie en stikstof. Aldus het artikel. Werk aan de winkel dus.

 

En dit is alleen nog maar Gelderland. Het landelijke woningtekort wordt geraamd op 900.000 woningen. Je kunt voorstellen dat andere provincies met dezelfde problematiek kampen. En dus hebben we bijna 2.000 extra ambtenaren nodig, mét kennis van deze vakgebieden. Dat is niet zomaar even opgelost.

 

We zien ook dat met de invoering van de nieuwe Omgevingswet, en daarmee tevens de Wet Kwaliteitsborging, de toetsing van vergunningsaanvragen verschuift van de gemeente naar zogenaamde kwaliteitsborgers. Deze private kwaliteitsborgers nemen dus een groot deel van de werkzaamheden over van de ambtenaren. Komen hierdoor gemeentelijk ambtenaren ‘vrij’? De procedure is dat voor een bouwproject (om te beginnen met woningen en bedrijfsgebouwen en later uitgebreid naar andere functies) een melding wordt gedaan en inzet van een gecertificeerde private borger verplicht is.

 

Berekend is dat er per aanstaande 1 januari (datum beoogde invoering) 450 kwaliteitsborgers nodig zijn om de aanvragen voor deze geprognotiseerde bouwproductie te behandelen. Dit getal loopt op tot 700 kwaliteitsborger begin 2025. Inmiddels zijn er zo’n 26 bedrijven die de benodigde gecertificeerde borging kunnen uitvoeren. Vanuit de politiek wordt al gevreesd dat er te weinig kwaliteitsborgers beschikbaar zijn op 1 januari met als gevolg vertraging van de bouw en hoge kosten voor de burger.

 

Om deze reden is hiervoor afgelopen 11 juli een motie van enkele politieke partijen aangenomen waarin de minister gevraagd wordt de bedenkingen die er zijn over de inwerkingtreding van de Wet Kwaliteitsborging uit te werken. Wellicht leidt dit wederom tot uitstel.

Ik hoop dat er vooral gekeken wordt naar wat het beste is voor de meerderheid

Nog even een paar feiten: Met de komst van de Omgevingswet zijn er al diverse gemeentes die een behandelstop van bouwplannen hebben afgekondigd. Er wordt pas na inwerkingtreding van de nieuwe Omgevingswet gestart met de behandeling ervan omdat het behandelen nu voor onnodige vertraging zou zorgen. Snelle duidelijkheid over uitstel of niet heeft dus een grote impact op de bouwversnelling. Zeker nu er zo’n enorm tekort aan woningen is.

 

Met de huidige wet- en regelgeving kunnen de vurig gewenste woningen waarschijnlijk sneller gebouwd worden dan na invoering van de nieuwe Wet. Het wederom uitstellen van de Omgevingswet is niet heel sterk is kost ook veel geld. Echter, het risico dat de vertraging nog groter zal zijn als deze wel wordt doorgezet zou men aan het denken moeten zetten. Het is kiezen tussen twee kwaden. Ten tijde van het schrijven van deze column is de motie nog niet behandeld maar ik wens de politiek in deze veel wijsheid toe en hoop dat er vooral gekeken wordt naar de lange termijn en wat het beste is voor de meerderheid (de bevolking van Nederland).